Kronen en bruggen
Kronen en bruggen zijn bedoeld als een duurzame vervanging en bescherming voor uw tanden en kiezen.
Wanneer een groot deel van uw tand of kies verloren is gegaan door een gaatje of breuk, of als bescherming van verzwakt element na wortelkanaalbehandeling, kan uw tandarts een kroon adviseren.
Breekt er een stuk van uw kies, bent u gevallen op uw tand of bent u simpelweg niet tevreden over de kleur en of vorm van uw tand dan is een kroon vaak een goede langdurige oplossing. In situaties dat uw kies meer vulling dan kies bevat is het verstandig de kies te verstevigen met behulp van een kroon. De kies brokkelt dan niet meer af en mogelijke ruimtes tussen de kiezen waar voedselresten zich kunnen ophopen worden gesloten.
Een brug is geïndiceerd wanneer u een of meerdere tanden en kiezen mist. Met behulp van een brug kunt u beter kauwen en esthetiek verbeteren. Daarnaast voorkomt een brug dat de tanden en kiezen naast de open ruimte scheef gaan staan of uit gaan groeien. Een brug is een aantal tandkleurige kapjes bevestigd aan elkaar. Zo kunt u de missende tanden en kiezen vervangen.
Een brug wordt bevestigd aan de tanden of kiezen naast de open ruimte.
Kroon
Een kroon is een kunsttand- of kies die over je eigen tand of kies wordt gezet. Een kroon kan van verschillende materialen worden gemaakt. Doordat een kroon op maat gemaakt wordt ziet het er natuurlijk uit en past het mooi bij de rest van je gebit.
Wanneer heb je een kroon nodig?
Als een tand of kies vaak gevuld is of als er na het afbreken van een kies te weinig houvast is om deze opnieuw te vullen, dan kan er een kroon gemaakt worden. Een kroon zorgt er dan voor dat je tand of kies behouden blijft. Je kan ook een kroon laten maken als je je gebit er mooier uit wil laten zien als je je bijvoorbeeld stoort aan verkleuring of misvorming van een tand.
Mist er tand of kies, dan kan er een brug of een implantaat geplaatst worden. Een implantaat dient dan als kunstwortel waarop een kroon wordt gezet.
Behandeling
Het kan zijn dat er eerst een voorbereidende behandeling uitgevoerd moet worden. Bijvoorbeeld een vulling of wortelkanaalbehandeling. Om de tand te versterken kan er een pin of opbouw nodig zijn. De tandarts slijpt de tand of kies om ruimte te maken voor de kroon. Voor een kroon op een implantaat plaatst de tandarts een opbouw in het implantaat. Er wordt een afdruk gemaakt van het gebit. Dit kan met een afdruklepel (happen) of digitaal (scannen). Ook wordt vastgelegd hoe je dichtbijt en wordt de kleur van de kroon bepaalt. De tandarts kan de kroon zelf maken of uitbesteden aan een tandtechnieker.
Om de omslepen tand of kies te beschermen wordt er een (tijdelijk) noodkroon geplaatst. Als de definitieve kroon klaar is wordt de kroon gepast en bekeken. Daarna zet de tandarts de kroon vast.
Materialen
Een kroon kan van verschillende materialen gemaakt worden. Welk materiaal het meest geschikt is, zal liggen aan de plek in het gebit waar de kroon moet komen en aan jouw wensen.
• Porselein of zirkonium: Een kroon van porselein of zirkonium is tandkleurig en ziet er natuurlijk uit.
• Metaal en porselein: De basis van de kroon is van metaal waarover een laagje porselein aangebracht wordt.
• Metaal: Goud of zilverkleurige kroon. Een metalen kroon is zeer sterk en slijtvast.
Kosten
De kosten voor een kroon kunnen verschillen door eventuele voorbehandelingen (vulling, gegoten opbouw of wortelkanaalbehandeling) en aan het materiaal dat gekozen wordt. Vraag je tandarts daarom altijd naar de behandelopties en de kostenbegroting.
Een kroon zit niet in het basispakket. Vergoeding van (een deel van) de kosten komt uit de aanvullende tandartsverzekering.
Risico's
Er zijn vrijwel geen risico’s verbonden aan een kroonbehandeling. Wel kan het zijn dat je in het begin even moet wennen of dat je tand gevoelig is. Als het iets te hoog aanvoelt bijvoorbeeld, dan kan je tandarts dat verhelpen. Gaat de gevoeligheid niet over of wordt het erger, neem dan contact op met je tandarts.
Alternatieven
- Vulling
- Facing
- Trekken tand of kies
Bron: KNMT
Brug
Met een brug kan je een ontbrekende tand of kies vervangen. De brug ‘overbrugt’ dus de lege ruimte waar de tand of kies ontbreekt. Een brug kan bestaan uit meerdere kronen aan elkaar of een enkele zwevende kroon die met zogenaamde retentievleugels aan de naastliggende tanden wordt vast gemaakt.
Wanneer heb je een brug nodig?
Als je 1 of meerdere kiezen mist kan een brug helpen om beter te kauwen. Ook voorkomt een brug dat de tanden of kiezen naast de lege ruimte scheef gaan staan of dat de tegenoverliggende kiezen uitgroeien. Maar vaker nog wordt er voor een brug gekozen als de lege ruimte stoort of als je het er niet zo mooi uit vindt zien.
Soorten bruggen
Een gewone brug bestaat uit minimaal 2 kronen op de eigen tanden of kiezen met een zwevende kroon (dummy) op de plek waar een tand mist. De brug begint op een eigen tand en eindigt op een eigen tand. Een gewone brug kan ook op implantaten gemaakt worden.
Bij een vrij-eindigende brug is het laatste deel van de brug ‘zwevend’. Deze brug eindigt dus met een dummy.
Een etsbrug wordt gebruikt als de naastliggende tanden nagenoeg gaaf zijn. Het zou zonde zijn om aan deze tanden te slijpen. Een dummy vult dan de lege ruimte op en met zogenaamde retentievleugels wordt deze vastgeplakt aan de achterkant van de naastliggende tand(en).
Behandeling
Het kan zijn dat er eerst een voorbereidende behandeling nodig is. Bijvoorbeeld een vulling, wortelkanaalbehandeling of implantaatbehandeling. Om de tand te versterken kan er een pin of opbouw nodig zijn. De tandarts slijpt de tanden of kiezen waar de brug op komt om ruimte te maken.
Voor een brug op implantaten plaatst de tandarts een opbouw in het implantaat. Er wordt een afdruk gemaakt van het gebit. Dit kan met een afdruklepel (happen) of digitaal (scannen). Ook wordt vastgelegd hoe je dichtbijt en wordt de kleur van de brug bepaalt. De tandarts kan de brug zelf maken of uitbesteden aan een tandtechnieker.
Om de omslepen tand of kies te beschermen wordt er een (tijdelijk) noodbrug geplaatst. Als de definitieve brug klaar is wordt de brug gepast en bekeken. Daarna zet de tandarts de brug vast.
Materialen
Een brug kan van verschillende materialen gemaakt worden. Welk materiaal het meest geschikt is, zal liggen aan de plek in het gebit waar de brug moet komen en aan jouw wensen.
• Porselein of zirkonium: Een brug van porselein of zirkonium is tandkleurig en ziet er natuurlijk uit.
• Metaal en porselein: De basis van de brug is van metaal waarover een laagje porselein aangebracht wordt.
• Metaal: Goud of zilverkleurige brug. Een metalen brug is zeer sterk en slijtvast.
Kosten
De kosten voor een brug kunnen verschillen door eventuele voorbehandelingen (vulling, gegoten opbouw of wortelkanaalbehandeling), uit hoeveel delen de brug bestaat en aan het materiaal dat gekozen wordt.
Een brug zit niet in het basispakket. Vergoeding van (een deel van) de kosten komt uit de aanvullende tandartsverzekering.
Risico's
Er zijn vrijwel geen risico’s verbonden aan een brugbehandelingen zelf. Wel kan het zijn dat je in het begin even moet wennen aan de brug of dat je tanden gevoelig zijn. Als het iets te hoog aanvoelt bijvoorbeeld, dan kan je tandarts dat verhelpen. Gaat de gevoeligheid niet over of wordt het erger, neem dan contact op met je tandarts.
Een brug bestaat uit meerdere delen en vaak zijn er minimaal 2 eigen tanden of kiezen die dienen als pijler voor de brug. Als er met 1 van de pijlers een probleem ontstaat die niet verholpen kan worden, dan is de kans aanwezig dat de hele brug verloren gaat.
Alternatieven
- Kroon op implantaat
- Beugel
- Gedeeltelijk kunstgebit
Bron: KNMT
Etsbrug (plakbrug)
Een etsbrug of plakbrug is een alternatief om een ontbrekende tand of kies te vervangen. Het bijzondere van een etsbrug is dat de tandarts deze aan gave of vrijwel gave tanden of kiezen kan plakken zonder dat deze uitgebreid moeten worden beslepen. Er zijn twee manieren om de etsbrug aan te brengen. Bij de eerste methode verankert de tandarts de etsbrug éénzijdig aan één aangrenzende tand of kies. Bij de tweede manier verankert de tandarts de etsbrug aan weerszijden, aan één tand of kies.
Een kunsttandje (dummy) – vult de lege ruimte van de ontbrekende tand of kies op. Zogenaamde retentievleugels zorgen voor het houvast aan de pijlers. De tandarts zet deze met cement vast: je kunt dit zelf niet verwijderen.
De behandeling
Eerst beslijpt de tandarts zo minimaal mogelijk de brugpijlers (waaraan de brug verankerd wordt) en maakt deze gereed voor plaatsing. Vervolgens wordt er een afdruk gemaakt. Een tandtechnicus gebruikt deze afdruk dan om een passende brug te maken. Soms is het mogelijk om zonder tussenkomst van een tandtechnicus een glasvezelversterkte kunststof etsbrug direct in de mond te maken. Afhankelijk van de situatie plaatst de tandarts wel of geen noodvoorziening tot de definitieve etsbrug klaar is. Voordat de tandarts de definitieve etsbrug plaatst controleert deze of alles past. Vervolgens zet de tandarts de etsbrug vast met speciaal daarvoor bestemd cement.
Wat doe ik als de brug loslaat?
Het is mogelijk dat het cement, waarmee de brug is vastgemaakt, loslaat. Dit kan vooral bij metalen etsbruggen gebeuren. Vaak kan de tandarts dit type etsbrug opnieuw vastzetten. Glasvezelversterkte etsbruggen komen zelden los, maar lopen meer kans om te breken. Soms is reparatie in de mond mogelijk, maar een breuk leidt meestal tot vervanging. Van het faalgedrag van volkeramische etsbruggen is door het ontbreken van langetermijnresultaten weinig te zeggen. Neem bij problemen direct contact op met je tandarts. Ook als de brug niet lekker zit of als er een ander probleem is geldt: schroom niet om contact op te nemen. Je tandarts kan je ongemakken verhelpen.
Bron: KNMT, allesoverhetgebit.nl
Kom bij ons langs!
- info@mondzorg-valerius.nl
- +31 (0) 70 870 1466
- Valeriusstraat 25, 2517 HM Den Haag